ZESPÓŁ CIASNOTY PODBARKOWEJ

Ciasnota podbarkowa (SIS- subacromialinpingement syndrome) to zaburzenie przestrzeni między głową kości ramiennej a wyrostkiem barkowym. Powstaje na skutek uwięźnięcia miękkich struktur barku (ścięgno mięśnia nadgrzebieniowego, kaletki podbarkowej) pomiędzy powyższymi strukturami. 

Norma przestrzeni podbarkowej wynosi ok. 1-1,5cm. Jeśli dochodzi do zmniejszenia tej przestrzeni dochodzi do ucisku na okoliczne struktury. Problem dotyczy często sportowców takich jak pływaków, siatkarzy, piłkarzy ręcznych ale także fryzjerów, elektryków, budowniczych i pracowników biurowych. Zespół ciasnoty podbarkowej objawia się kłującym bólem barku, osłabieniem siły mięśniowej i ograniczeniem zakresu ruchomości. Statystki podają, że konflikt ten może stanowić obecnie nawet 60% dolegliwości barku. 

PRZYCZYNY

• Wady postawy :protrakcja barków z ich jednoczesnym uniesieniem ku górze co powoduje zmniejszenie przestrzeni między wyrostkiem barkowym łopatki a głową kości ramiennej.
• Stany zapalne kaletki podbarkowej
• Stany zapalne mięśni stożka rotatorów zwłaszcza ścięgna mięśnia nadgrzebieniowego (obrzęk tego ścięgna może sięgać nawet do 1cm co powoduje zmniejszenie przestrzeni podbarkowej)
• Zła technika wykonywania ćwiczeń na siłowni
• Zmiany zwyrodnieniowe stawu barkowo-obojczykowego
• Zaburzenia biomechaniki łopatki wywołane wadami kręgosłupa piersiowego, np. pogłębiona kifoza piersiowa lub dysbalansem mięśniowym obręczy barkowej
• Złamania w obrębie obojczyka lub głowy kości ramiennej w przeszłości
• Haczykowaty kształt wyrostka barkowego łopatki
• Kostne ostrogi podbarkowe
• Zwapnienie więzadła barkowo-obojczykowego i/lub więzadła kruczo-barkowego

OBJAWY

• Silny ból barku zwłaszcza podczas wykonywania czynności nad głową (np. czesanie się, zakładanie bluzy)
• Ból podczas ćwiczeń wykonywanych z rękoma nad głową takich jak pływanie, gra w siatkówkę itp.
• Osłabienie siły mięśniowej obręczy barkowej zwłaszcza rotacji zewnętrznej (mięsień nadgrzebieniowy)
• Ból nocny podczas spania na zajętym boku lub z uniesioną kończyną górną nad głowę
• Ograniczenie zakresu ruchomości stawu ramiennego (odwiedzenie i rotacja zewnętrzna) powodowane bólem barku
• Tkliwość okolicy wyrostka barkowego łopatki
• Ból barku promieniujący na przednią część ramienia

DIAGNOSTYKA

Do trafnego rozpoznania ciasnoty podbarkowej niezbędny jest szczegółowy wywiad oraz badanie kliniczne gdyż wiele schorzeń w obrębie barku może dawać podobne dolegliwości. Połączenie kilku specyficznych testów zwiększa prawdopodobieństwo właściwej diagnozy. Przykładami tych testów mogą być:

Test bolesnego łuku – pozytywny jeśli podczas czynnego odwodzenia ramienia wystąpi ból w zakresie 60-120°

Test Jobe’a- pozytywny jeśli wystąpi ból podczas oporowania zgięcia do 90° z jednoczesną rotacją wewnętrzną w stawie ramiennym

Test Hawkins’a- pozytywny, jeśli wystąpi ból podczas biernej rotacji wewnętrznej w stawie ramiennym w zgięciu w stawie ramiennym i łokciowym do 90°

Test Neer’a- pozytywny jeśli wystąpi ból podczas biernego zgięcia ramienia do 90°

Pomocne w diagnostyce ciasnoty podbarkowej są także badania obrazowe jak RTG stawu ramiennego, USG lub MRI, które mogą wykazać zmniejszenie przestrzeni podbarkowej, zwyrodnienia stawów, zwapnienia ścięgień, uszkodzenia mięśnia nadgrzebieniowego, kształt wyrostka barkowego łopatki.

LECZENIE

Leczenie zachowawcze, czyli nic innego jak fizjoterapia przynosi duże rezultaty, u 70-90% pacjentów udaje się wyeliminować dolegliwości bólowe. Fizjoterapia obejmuje terapię manualną, która ma za zadanie zwiększyć przestrzeń podbarkową, masaż, suche igłowanie, kinesiotaping a w kolejnym etapie ćwiczenia wzmacniające mięśnie obręczy barkowej. Fizjoterapia ma indywidualne podejście w zależności od przyczyny i rodzaju patologii i może trwać około pół roku aby wrócić do pełnej sprawności.

Jeśli rehabilitacja nie przynosi oczekiwanych rezultatów stosuje się także iniekcje dostawowe z osocza bogatopłytkowego, zastrzyki dostawowe z kortyzolu  lup podawanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Przy dużych zmianach patologicznych w stawie wdraża się postępowanie operacyjne jakim jest artroskopowa dekompresja podbarkowa. Polega ona na oczyszczeniu kaletki podbarkowej, resekcji więzadła kruczo-barkowego i przednio-bocznej krawędzi wyrostka barkowego łopatki i/lub resekcji występujących osteofitów.

Na poniższym filmie przedstawiono przykładowe postępowanie rehabilitacyjne obejmujące terapię manualną: mobilizacja stawu barkowo-obojczykowego, trakcja w stawie ramiennym,opracowanie mięśnia nadgrzebieniowego i jego ścięgna, poprawa ślizgu łopatki,

Oraz ćwiczenia i automobilizacje:

Automobilizacja odcinka piersiowego kręgosłupa na wałku 

Automasaż piłeczką do masażu

Ćwiczenia wzmacniające mięśnie stożka rotatorów

W leżeniu na niezajętym boku w podporze na łokciu rotacja zewnętrzna w stawie ramiennym z ciężarkiem 0,5-2kg.

Rotacja zewnętrzna z taśmą TheraBand

Rotacja zewnętrzna w leżeniu przodem na ławeczce treningowej z ciężarkiem 0,5-2kg

Pamiętaj aby łokieć przylegał do tułowia a łopatka była ściągnięta do kręgosłupa i w dół

Rozciąganie przedniej części klatki piersiowej w leżeniu na brzuchu

Post przygotowała nasza fizjoterapeutka Justyna Górecka.